Jinsi ya Kuongeza Madaraja ya Leseni ya Udereva Tanzania: Mwongozo wa Hatua kwa Hatua (B kwenda D/E)

Utangulizi: Kukuza Taaluma Yako ya Udereva

Kuongeza daraja la leseni ya udereva ni hatua muhimu inayomwezesha dereva kufanya kazi kwa uhalali katika kategoria mbalimbali za magari, jambo ambalo linafungua fursa nyingi za kiuchumi, hasa katika sekta ya usafiri na uchukuzi. Utaratibu wa kuongeza daraja la leseni unasimamiwa na Jeshi la Polisi, Kikosi cha Usalama Barabarani, kwa kushirikiana na Mamlaka ya Mapato Tanzania (TRA).

Makala haya yanakupa mwongozo kamili wa hatua kwa hatua wa jinsi ya kubadilisha au kuongeza madaraja ya leseni yako ya udereva kwa ufanisi na kisheria, kuanzia Daraja B kwenda Daraja la Kitaalamu (Professional Class).

1.Uelewa wa Madaraja ya Leseni (Classes)

Kabla ya kuanza utaratibu wa kuongeza daraja, ni muhimu kuelewa maana ya madaraja makuu ya leseni nchini Tanzania:

Lengo: Dereva mwenye Daraja B atataka kuongeza D au E ili aweze kuajiriwa au kuanzisha biashara ya usafirishaji.

2.Hatua za Msingi za Kuongeza Daraja la Leseni

Utaratibu wa kuongeza madaraja ya leseni haufanani na kupata leseni mpya, lakini unahitaji kufanya mitihani na mafunzo maalum.

Hatua ya Kwanza: Mafunzo ya Kitaalamu (Driving School)

1. Chagua Shule ya Udereva: Jiunge na shule ya udereva iliyosajiliwa (mfano: VETA, NIT, au shule binafsi zilizoidhinishwa) ambayo inatoa mafunzo kwa ajili ya daraja unalotaka kuongeza (mfano: Daraja D au E).

2. Mafunzo ya Vitendo: Pata mafunzo maalum ya vitendo ya kuendesha aina ya gari husika (basi, lori, au trela). Mafunzo haya ni muhimu sana kwa ajili ya mtihani wa usalama barabarani.

3. Pata Cheti: Baada ya kumaliza mafunzo, shule itakupa Cheti cha Udereva (Driving School Certificate) kinachothibitisha kuwa umefunzwa kwa ajili ya daraja hilo.

Hatua ya Pili: Uchunguzi wa Afya (Medical Check-up)

1. Nenda Hospitali: Tembelea hospitali au kliniki iliyoidhinishwa kufanya uchunguzi wa afya. Kwa madaraja ya kitaalamu (D na E), lazima uthibitishe kuwa una afya njema ya macho (Eye Sight) na huna matatizo yoyote ya kiafya yanayoweza kuhatarisha usalama wa abiria au mizigo.

2. Jaza Fomu: Jaza fomu ya uchunguzi wa afya na daktari ataitia saini na muhuri.

Hatua ya Tatu: Utaratibu wa Mtihani na Malipo

1. Kutengeneza Namba ya Malipo (Control Number): Ukiwa na Cheti cha Shule ya Udereva na Fomu ya Afya, nenda ofisi za TRA au za Polisi wa Usalama Barabarani (au tumia Mfumo wa E-Payment wa TRA) kutengeneza Control Number ya kulipia ada ya mtihani (Test Fee).

2. Lipa Ada ya Mtihani: Ada ya mtihani ni takriban Tsh 30,000. Lipa kupitia benki au simu.

3. Mtihani wa Nadharia na Vitendo: Fanya Mtihani wa Usalama Barabarani. Hii inaweza kujumuisha:

   • Mtihani wa Nadharia: Majaribio ya sheria na alama za barabarani zinazohusiana na daraja unaloongeza.

   • Mtihani wa Vitendo: Kuendesha gari la daraja husika mbele ya Mkaguzi wa Magari wa Polisi.

Hatua ya Nne: Utoaji wa Leseni Mpya (Issuance)

1. Kufuzu Mtihani: Baada ya kufaulu mitihani yote, utapewa fomu ya kuidhinisha kuongeza daraja.

2. Malipo ya Uchapishaji: Tengeneza Control Number nyingine na ulipie Ada ya Leseni (takriban Tsh 70,000 kwa miaka 3, au Tsh 110,000 kwa miaka 5).

3. Picha na Saini: Chukua picha (kama inahitajika) na saini kwenye ofisi za Polisi wa Usalama Barabarani.

4. Chukua Leseni: Leseni yako mpya itatolewa ikiwa na madaraja yote ya zamani na daraja jipya uliloongeza (mfano: B, D, E).

3.Nyaraka Muhimu Zinazohitajika

Kuongeza daraja kunahitaji nyaraka zifuatazo:

• Leseni ya Udereva ya Sasa: Lazima iwe halali na haijaisha muda (not expired).

• Kitambulisho cha Taifa (NIDA): au namba ya TIN.

• Cheti cha Shule ya Udereva: Kwa daraja jipya.

• Fomu ya Uchunguzi wa Afya (Medical Report): Imejazwa na daktari aliyeidhinishwa.

• Stakabadhi za Malipo: Ushahidi wa kulipa ada za mtihani na uchapishaji leseni.

4.Gharama za Kuongeza Madaraja

Gharama za kuongeza daraja hutofautiana kulingana na shule ya udereva, lakini ada za Serikali ni: