Utangulizi: Kurahisisha Malipo Yako ya Biashara
Lipa Namba ni Namba ya Biashara inayotumika kwenye mifumo yote mikuu ya malipo ya simu (kama M-Pesa, Tigo Pesa, na HaloPesa) kuwezesha wateja kulipa bidhaa na huduma moja kwa moja kwa simu zao. Kwa Mfanyabiashara au mmiliki wa kampuni, Jinsi ya Kupata Lipa Namba ni hatua muhimu ya kuingiza biashara yako katika mfumo rasmi wa kidijitali, kuongeza mauzo, na kutoa malipo rahisi kwa wateja.
Makala haya yanakupa mwongozo kamili wa hatua kwa hatua wa jinsi ya kuomba Lipa Namba yako kutoka kwa watoa huduma wakuu nchini, pamoja na nyaraka muhimu unazohitaji.
1. Mahitaji ya Msingi ya Kupata Lipa Namba (Universal Prerequisites)
Kabla ya kuwasiliana na mtoa huduma yeyote, andaa nyaraka hizi za kisheria. Hizi zinahakikisha biashara yako inatambulika rasmi na mamlaka za kifedha:
| Mahitaji | Taarifa ya Ziada |
| 1. TIN Number | Namba ya Utambulisho wa Mlipakodi (TIN) kutoka TRA. Hii inathibitisha ulipaji kodi. |
| 2. Leseni ya Biashara | Leseni halali ya biashara (Business License) kutoka Serikali za Mitaa au BRELA. |
| 3. Kitambulisho cha NIDA | Kitambulisho cha Taifa (NIDA) cha mmiliki au Mkurugenzi wa kampuni. |
| 4. Namba ya Simu ya Biashara | Namba ya simu ya kampuni (au ya mmiliki) itakayounganishwa na Lipa Namba hiyo. |
2. Mwongozo wa Kuomba Lipa Namba Kulingana na Mtandao
Utaratibu wa kuomba Lipa Namba ni sawa kwa mitandao yote mikuu, lakini ni lazima ufanye maombi yako kupitia ofisi za kampuni husika:
A. M-Pesa (Vodacom) na Tigo Pesa
-
Chagua Mtoa Huduma: Amua ni mfumo gani wa malipo ya simu unataka kutumia kama mfumo wako mkuu wa malipo (M-Pesa, Tigo Pesa, n.k.).
-
Tembelea Tawi/Ofisi: Nenda kwenye ofisi ya mtandao husika au Tawi la M-Pesa/Tigo Pesa lililo karibu nawe (au wasiliana na Huduma kwa Wateja wa Biashara).
-
Omba Fomu: Omba fomu rasmi ya M-Pesa Lipa kwa Simu (Merchant Application Form) au fomu inayofanana kwa Tigo Pesa.
-
Jaza na Ambatanisha: Jaza fomu kwa usahihi na ambatanisha nakala za TIN, Leseni, na NIDA.
-
Uhakiki na Usajili: Kampuni itafanya uhakiki wa nyaraka. Baada ya kuidhinishwa, watakutengenezea Lipa Namba yako ya kipekee na kuikabidhi kwako.
B. HaloPesa (Halotel)
-
Utaratibu ni ule ule: unajaza fomu ya maombi ya HaloPesa LIPA KWA SIMU kwenye ofisi zao. Namba yako ya biashara itatolewa baada ya uhakiki kukamilika.
3. Muda wa Mchakato na Gharama
-
Muda: Kwa kawaida, mchakato wa usajili na upatikanaji wa Lipa Namba huchukua kati ya siku 5 hadi 10 za kazi, kulingana na kasi ya uhakiki wa nyaraka zako za kisheria.
-
Gharama: Kuomba na kupata Lipa Namba mara nyingi ni bure (BILA MALIPO). Kampuni za simu hufaidika kupitia makato madogo (fees) wanayochukua kwenye kila muamala wa malipo unaofanywa na wateja wako.
4. Kazi ya Lipa Namba Baada ya Kuitwaa
Baada ya kupata Lipa Namba yako, majukumu yako ni:
-
1. Kuionesha: Weka stika/bango la Lipa Namba yako mahali pa wazi (kama kwenye kaunta) ili wateja waweze kuona namba hiyo kwa urahisi.
-
2. Risiti ya Kidigitali: Kila malipo yanayofanywa kwa Lipa Namba yako hurekodiwa na Tigo Pesa/M-Pesa, na risiti ya kidijitali (SMS) hutumwa kwa mteja na wewe kama mfanyabiashara.
-
3. Kutoa Pesa: Pesa zote unazopokea kwenye Lipa Namba yako huweza kutolewa (withdrawal) au kuhamishwa kwenye akaunti yako ya benki.
5. Mwongozo Mfupi kwa Mteja (Customer’s Perspective)
Kama mteja anayetaka kutumia Lipa Namba, hauitaji kuomba; unahitaji tu kuiona Lipa Namba ya muuzaji:
-
Jinsi ya Kujua Namba: Angalia kwenye vibandiko vya malipo, risiti za bili (kama vile TANESCO au Maji), au uliza muuzaji akupe namba. Kisha, tumia menyu ya simu kulipa.