Maombi ya Leseni ya Biashara Online Nchini Tanzania

Maombi ya Leseni ya Biashara Online Nchini Tanzania

Katika zama hizi za kidijitali, serikali ya Tanzania imehamishia huduma nyingi muhimu kwenye mifumo ya mtandao. Mojawapo ya huduma hizo ni maombi ya leseni za biashara kwa njia ya mtandao (online) kupitia mfumo wa Business Registration and Licensing Agency (BRELA). Mfumo huu umepunguza urasimu, umeokoa muda, na umeongeza uwazi katika usajili na utoaji wa leseni za biashara.

1. Nani Anapaswa Kuomba Leseni ya Biashara?

Kwa mujibu wa Sheria ya Leseni za Biashara ya mwaka 1972 (marekebisho 2018):

• Wafanyabiashara wote wanaoendesha shughuli nchini lazima wawe na leseni halali.
• Leseni ni kwa biashara ndogo, za kati, na kubwa.
• Mashirika, kampuni, vikundi, na hata mtu mmoja mmoja anayeendesha biashara kisheria lazima awe na leseni.

2. Mfumo wa Online Unaotumika

Huduma ya maombi hufanyika kupitia:

Brela Online Registration System (ORS): Mfumo rasmi wa kielektroniki wa BRELA unaowezesha kusajili kampuni, majina ya biashara, na kuomba leseni.

GePG (Government e-Payment Gateway): Mfumo wa malipo ya serikali unaohakikisha malipo yote yanafanywa kwa njia ya kielektroniki (banking, mobile money).

3. Hatua za Kuomba Leseni ya Biashara Online

Hatua ya 1: Kuandaa Nyaraka Muhimu

• Kitambulisho cha NIDA / Passport
• TIN Number (Taxpayer Identification Number) kutoka TRA
• Cheti cha usajili wa jina la biashara au kampuni (kama kipo)
• Anwani ya biashara (mtaa, kata, wilaya, mkoa)
• Aina ya biashara unayotaka kufanya

Hatua ya 2: Kujiunga na Mfumo

1. Ingia kwenye tovuti ya ORS ya BRELA (https://ors.brela.go.tz).
2. Jisajili kama mtumiaji mpya kwa kujaza taarifa zako binafsi.
3. Thibitisha usajili kupitia barua pepe au ujumbe wa simu.

Hatua ya 3: Kujaza Maombi ya Leseni

• Ingia kwenye akaunti yako ya ORS.
• Chagua huduma ya Business License Application.
• Jaza fomu mtandaoni (jina la biashara, aina ya biashara, eneo, nk).
• Piga/upload nyaraka muhimu (kama vile cheti cha TIN au usajili wa kampuni).

Hatua ya 4: Malipo ya Ada

• Mfumo utakuonyesha kiasi cha kulipia leseni yako.
• Lipia kwa njia ya GePG kupitia benki au simu (M-Pesa, Tigo Pesa, Airtel Money, nk).

Hatua ya 5: Uhakiki na Utoaji wa Leseni

• Maombi yako yatapitiwa na afisa husika.
• Ukikidhi vigezo, leseni yako itatolewa na unaweza kuipakua moja kwa moja kwenye akaunti yako ya ORS.

4. Faida za Kuomba Leseni Online

• Urahisi – Huna haja ya kufika ofisini; kila kitu kinapatikana kwa njia ya mtandao.
• Uwazi – Malipo yote yanafanyika kielektroniki bila urasimu.
• Uhakika wa Usalama – Mfumo wa BRELA umeunganishwa na NIDA na TRA, kuhakikisha taarifa zote ni sahihi.
• Kuokoa Muda na Gharama – Hakuna foleni wala safari za mara kwa mara kwenda ofisi za serikali.
• Hati Halali – Leseni inayotolewa online inatambulika kisheria kama ile inayotolewa kwa njia ya kawaida.

5. Changamoto Zilizopo

• Uelewa mdogo: Wajasiriamali wadogo bado hawajazoea mifumo ya mtandaoni.
• Changamoto za mtandao: Katika maeneo ya vijijini, upatikanaji wa internet ni tatizo.
• Upungufu wa msaada wa moja kwa moja: Wengi hukwama kujaza fomu bila msaada wa wataalamu.

Mfumo wa maombi ya leseni ya biashara online nchini Tanzania ni hatua kubwa kuelekea uchumi wa kidijitali. Ingawa changamoto bado zipo, mfumo huu umepunguza urasimu, umeongeza uwazi, na unaleta urahisi kwa wafanyabiashara wakubwa na wadogo. Wajasiriamali wanahimizwa kutumia mfumo huu kwa kuwa unaongeza uhalali wa biashara, unarahisisha upatikanaji wa mikopo, na unasaidia katika kulinda haki za kisheria za mmiliki wa biashara.