Kozi za Diploma katika sekta ya afya hutoa njia ya haraka na ya uhakika ya kuingia kwenye soko la ajira, ikizalisha wataalamu wa kiufundi (technicians) ambao ni muhimu sana katika mfumo wa utoaji huduma za afya nchini. Kuelewa Vigezo vya Kujiunga na Kozi za Afya Ngazi ya Diploma ni hatua ya kwanza ya msingi kuelekea taaluma yenye ajira na utulivu.
Makala haya yanakupa mwongozo kamili na wa uhakika wa vigezo vinavyohitajika kujiunga na kozi za afya za Diploma, kulingana na miongozo ya Baraza la Taifa la Elimu ya Ufundi (NACTVET) na Wizara ya Afya.
1. Mamlaka ya Udhibiti na Masomo ya Msingi
Maombi na vigezo vyote vya kujiunga na kozi za afya ngazi ya Diploma (Stashahada) vinasimamiwa na NACTVET nchini Tanzania. Vigezo hivi huweka msisitizo mkubwa kwenye ufaulu wa masomo ya Sayansi katika Kidato cha Nne.
| Ngazi ya Kozi | Mamlaka ya Kusimamia | Masomo Yanayopewa Kipaumbele |
| Diploma (Stashahada) | NACTVET | Biolojia, Kemia, Hisabati, na Fizikia |
2. Vigezo Vikuu vya Kujiunga (Academic Requirements)
Vigezo vya kujiunga na kozi za afya ngazi ya Diploma huweza kugawanywa kulingana na njia ya kuingia (moja kwa moja kutoka Kidato cha Nne au kupitia Cheti).
A. Kuingia Moja kwa Moja kutoka Kidato cha Nne (O-Level)
Hii ndiyo njia ya kawaida ya kujiunga:
-
Elimu ya Msingi: Kidato cha Nne (CSEE).
-
Ufaulu wa Masomo ya Sayansi: Mgombea anapaswa kuwa na Pass (D) au Credit (C) katika masomo yafuatayo (Kwa kawaida angalau matatu ya Sayansi):
- Biolojia (Biology)
- Kemia (Chemistry)
- Fizikia (Physics) au Hisabati (Mathematics)
-
Kipaumbele: Vyuo vingi huweka kipaumbele kwa ufaulu wa Biolojia na Kemia.
B. Kuingia kwa Njia ya Cheti (Certificate Holders)
Ikiwa una Cheti (Certificate) cha Afya (mfano, Nursing Certificate au Clinical Assistant Certificate), unaweza kuendelea na Diploma:
- Cheti Kinachotambulika: Kuwa na Cheti husika cha Afya kilichotolewa na chuo kinachotambulika na NACTVET.
- GPA/Ufaulu: Kuwa na Ufaulu mzuri (GPA) katika masomo ya Cheti (kwa kawaida GPA ya 2.0 au zaidi).
- Uzoefu: Baadhi ya kozi za Diploma zinaweza kuhitaji uzoefu wa kazi (Work Experience) wa mwaka mmoja au miwili baada ya kuhitimu Cheti.
3. Kozi Maarufu za Diploma na Mahitaji Yake
Mahitaji huweza kutofautiana kidogo kulingana na kozi unayoomba:
| Kozi ya Diploma | Vigezo vya Msingi Zaidi | Lengo la Taaluma |
| Uuguzi (Nursing) | D au C katika Biolojia, Kemia na Lugha (Kiingereza/Kiswahili). | Kutoa huduma za uangalizi hospitalini (Wengi huishia kwenye kazi za haraka). |
| Afisa Tabibu (Clinical Officer) | D au C katika Biolojia, Kemia na Fizikia. | Kufanya uchunguzi wa wagonjwa na kutoa matibabu ya msingi. |
| Dawa (Pharmaceutical Sciences) | D au C katika Biolojia, Kemia na Hisabati. | Kusimamia maghala ya dawa na kuzigawa katika hospitali/maduka. |
| Maabara Tiba (Laboratory Technology) | D au C katika Biolojia na Kemia (Fizikia inazingatiwa). | Kufanya vipimo mbalimbali vya magonjwa. |
4. Utaratibu wa Maombi na Ushauri wa Kiufundi
- Mfumo wa NACTVET: Maombi yote ya kujiunga na Diploma/Cheti katika vyuo vya afya hufanywa kupitia mfumo mkuu wa NACTVET. Fuatilia tovuti yao kujua tarehe za kufunguliwa kwa dirisha la maombi.
- Ada: Lipa ada ya maombi inayotakiwa na Serikali kupitia Control Number ya NACTVET.
- Uthibitisho: Vyuo vingi huendesha usaili au uhakiki wa mwisho wa vyeti (Physical Verification) kabla ya kukupa nafasi.
USHAURI WA MWISHO: Daima rejesha Muongozo wa NACTVET (Admission Guidebook) wa mwaka husika. Huu ndio unatoa vigezo vilivyosasishwa na vya kisheria.